Bij klassieke racefietsen denkt eigenlijk iedereen direct aan staal en wordt er haast grappend gezegd dat aluminium ook kan, zolang het een Alan, Vitus of soortgelijke is. Carbon komt zelden in beeld en voor retrokoersen zoals l’Eroica lijkt het met tegenzin te worden toegelaten. En ik hoor nog weleens iemand iets over vishengels roepen, waar grootheid Jan le Grand het in ieder geval niet mee eens was.

Maar tja, wanneer deed carbon nu eigenlijk zijn intrede in de wielersport? Wij wierpen een hengeltje in de geschiedenis en visten het volgende op:

Volgens Look won Greg Lemond in 1986 voor het eerst de tour op een fiets van carbon. Volgens anderen was het Lance Armstrong die in 1999 als eerste op een carbon fiets de Tour won (of hoe moet je dat tegenwoordig zeggen?), Pantani het jaar daarvoor de laatste op een aluminium fiets en Indurain in 1994 de laatste op een stalen ros.

De frames van carbon waren er in ieder geval al jaren voor Armstrong de Ronde van Frankrijk reed. In 1987 introduceerde Giant de Cadex, het eerste betaalbare carbon frame voor het grote publiek. Nog wel opgebouwd uit carbon buizen met aluminium lugs, zoals Alan en Vitus dat in eerste instantie deden met aluminium. Het schijnt dat Peter Serier bij de ontwikkeling hiervan betrokken was.

De eerste Europese fabrikant lijkt Alan te zijn dat introduceerde de Carbonio in 1976. In Amerika claimt Graftek net iets eerder te zijn geweest met zijn Exxon.

In 1976 reed Lucien van Impe volgens de Leeuwarder Courant ook de tijdrit van Fleurance naar Auch in de Tour de France op een fiets gemaakt met fibre de carbon. Hij reed destijds voor Gitane en helaas hebben we nog geen afbeelding van zijn fiets gevonden. Hoewel hij zelf de druk voelde om te winnen vanwege de speciaal voor hem gemaakte fiets, of misschien daardoor, werd hij slechts vierde.

Update: We vonden een oud interview met John Carter die vertelt over een Carlton die volgens hem dateert uit 1969 / 1970 en is opgebouwd uit carbon buizen.

De introductie van carbon in de fietswereld ging dus beslist niet snel. In de visserij werd het materiaal ook begin jaren 1970 geïntroduceerd, daar was het veni, vidi, vici.

Voor dit bericht is onder andere gebruik gemaakt van:
101 Years of Tour de France Bikes Map the Evolution of Cycling (Gizmodo)
Carbon fiber for the masses (Giant)
1986 The start of the carbon era (Look)
Storia (Alan)
Van Impe in tijdrit op lichte fiets Leeuwarder Courant 13 juli 1976
The fishing museum
Graftek Exxon